แหล่งท่องเที่ยวจังหวัดแม่ฮ่องสอน : ถ้ำน้ำลอด แม่ฮ่องสอน

ถ้ำน้ำลอด เป็นแหล่งโบราณคดีที่สำคัญ ซึ่งอยู่ในความดูแลของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าลุ่มน้ำปาย โดยสันนิษฐานว่า อายุประมาณ 2,000 ปี เนื่องจากพบเครื่องมือเครื่องใช้โบราณในถ้ำ ภายในถ้ำนั้นมีความยาวประมาณ 1 กิโลเมตร  และประกอบด้วยห้องโถงใหญ่ 3 ห้อง ได้แก่ ถ้ำเสาหินหลวง เป็นถ้ำที่ใหญ่ มีหินงอกหินย้อย และเสาหินปูนขนาดใหญ่ที่เกิดจากแท่งหินงอกหินย้อยหลายต้นยาวมาบรรจบกัน ต่อมาคือ ถ้ำตุ๊กตา จะมีหินงอกเป็นปม คล้ายตุ๊กตาเรียงกันมากมาย และบริเวณผนังมีภาพเขียนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ใช้สีแดงและสีดำในการเขียน ซึ่งเป็นลักษณะที่พบไม่บ่อยในประเทศไทย และถ้ำสุดท้ายคือ ถ้ำผีแมน โดยถ้ำนี้พบเศษภาชนะดินเผา เครื่องมือหิน ฟันและกระดูกมนุษย์ รวมทั้งโลงผีแมน ซึ่งมีลักษณะเป็นท่อนไม้ที่ถูกขุดตรงส่วนกลางออกเป็นร่องคล้ายเรือหรือรางไม้ใส่อาหาร จะมีทั้งขนาดเล็กและใหญ่ เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่มีความสำคัญทางโบราณคดีและมีความสวยงามของธรรมชาติเป็นอย่างมาก